Osmanlı'nın Muhteşem Projeleri 1; İlk Defa Yayınlanan Arşiv Vesikalarıyla

Osmanlı Devleti, altı asır boyunca muazzam bir medeniyeti bütün dünyada gözler önüne sermiş, 'büyük devlet, büyük düşünen devlettir' düsturunca hareket etmiştir. Osmanlılar, sadece tarihin altın sayfalarına yazılan zaferlerle dünyaya yayılmamış, aynı zamanda temsil ettiği davanın gereği olarak hâkim olduğu beldelerde halkın huzur ve refahını sağlamayı kendilerine vazife addetmişlerdir. Bunun bir meyvesi olarak da mimariden ulaşıma, eğitimden sağlığa birçok proje gerçekleştirmişler, 'imkânsız' denilen muazzam işlere teşebbüs etmişler ve birçoğunu da başarmışlardır. Bunun yanında, günümüzdeki birçok projenin ilham kaynağı da onlardır. 16. yüzyılda Mimar Sinan'ın, Kanuni Sultan Süleyman'ın emriyle İstanbul'a su getirmek için dağları kazdırıp vadilere yapıtığı muhteşem su kemerleri; Sakarya Nehri'ni Sapanca Gölü üzerinden Marmara Denizi'ne bağlama projesinin Kanuni'den Abdülaziz Han'a kadar 300 yıl boyunca ısrarla takip edilmesi; Karadeniz'i Don-Volga üzerinden Hazar Denizi'ne birleştirilerek kuzeyde bir su duvarı oluşturulmak istenmesi; Sultan İkinci Selim devrinde Süveyş Kanalı'nın açılması için başlatılan çalışmalar; Sultan Abdülmecid devrinde Kızılırmak'ı bir su yolu haline getirmek maksadıyla yapılan çalışmalar ve daha birçokları, Osmanlı'nın muhteşem projelerinin muhtevası hakkında fikir verebilir. 19. yüzyılın ilk yarısında Asi ile Fırat üzerinden Akdeniz'i Basra Körfezi'ne birleştirme çalışmaları; İkinci Abdülhamid Han devrinde hazırlanan ve yapılan Konya Ovası Sulama Projesi; yine aynı devirde hazırlanan Boğaziçi'ne köprü ve tüp geçit gibi projeler düşünülmüş, bazı projeler üzerinde uzun ve kısa vadeli etüd çalışmaları bile yapılmıştır. Osmanlı Arşivi'nde bulunan milyonlarca vesika, defter, plan, kroki ve haritalar arasında yapılan titiz araştırma ve incelemeler neticesinde Osmanlı asırlarına damga vuran bu projeler Çamlıca Basım Yayın tarafından gün yüzüne çıkarılmıştır. 10 ayrı kitaba ulaşan bu çalışmalarımızı bir set haline getirdik. Üç seri halinde 30 kitapta tamamlamayı planladığımız çalışmanın ilki olan 'Osmanlı'nın Muhteşem Projeleri-1'i geçmişi daha iyi kavramak ve gelecekteki çalışmalara ufuk açmak maksadıyla okuyucularımızın ve araştırmacıların istifadesine sunuyoruz.