Şeyh Sait İsyanindan Varto Mektubu’na Mehmet Şerif Fırat

Bizim bu çalışmada ele alacağımız Mehmet Şerif Fırat da bölgenin yetiştirdiği önemli değerlerden biridir. Yazmış olduğu Doğu İlleri ve Varto Tarihi adlı eser önemlidir. Önemi, sadece içindeki bilgilerden kaynaklanmamaktadır. Mehmet Şerif Fırat'ın Cumhuriyet'in ilanı sonrası yaşanan olayların ilk tanıklarından olmasının yanında, bölge ve tarihi hakkında verdiği, özellikle saha araştırmalarına dayalı bilgiler de dikkat çekicidir. O gün için pek tartışılmayan bazı konuları açık yüreklilikle yazması, aşiretinin Şeyh Sait isyanında isyancılara karşı çıkıp devlet kuvvetlerinin yanında yer alması gibi hususlarda verdiği bilgiler mühimdir. Ancak, yine kanaatimize göre bu tür bilgilerden dolayı, zaten aşiretine ve şahsına karşı var olan düşmanlık bu kitap sonrası artmış ve onun sonunu hazırlamıştır. Neticede, kitap basıldıktan kısa bir süre sonra yazar bir pusu sonucu ortadan kaldırılmıştır.