Türk Demokrasi Tarihi - Sosyal Kültürel Ekonomik Temeller

Kemal H. Karpat, Türk Demokrasi Tarihi'nde, Türk modernleşmesinin kaynakları olarak Osmanlı'da reform hareketlerini, saray-aydın, aydın-aydın ilişkilerini, halk-seçkin ikilemini ve bu reformların oluşturduğu iklimden türeyen muhalefetin ileride kurulacak cumhuriyetin siyasal duruşuna yaptığı katkıyı analiz etmektedir. Yazar, Osmanlı İmparatorluğu'nun çöküş sürecindeki ayrışmaların Türkiye siyasal hayatına etkileri anlaşılmadan, yeni bir sosyal ve siyasal denge sisteminin kurulması yolundaki 1945-50 döneminin çok partili sistem arayışının yeterince kavranamayacağını savunmaktadır. Yine bu açıdan modernleşme ile Batılılaşmayı eşdeğer tutmamakta, modernleşmeyi Batı değerlerinin birebir yansıtılması biçiminde yorumlayan, Türkiye'yi tarihi rolünü oynamış, modernleşmenin yarı yolunda gücünü tüketmiş, varlığını büyük devletlere sığınmakla koruyabilecek bir ülke olarak gören araştırmacılara ve Türkiye'nin tüm sorunlarının belirli bir ideolojinin kabulüyle çözülebileceğini savunan toplumdan kopuk aydınlara eleştiriler getirmektedir. Yazıldığı dönemde Batı ülkelerinde ses getiren, Türkiye'de siyasal kültürün kaynaklarını geniş bir perspektifte özetleyen, çok partili sisteme geçiş tartışmasıyla kuramsal derinlik taşıyan bu çalışma, araştırmacılar ve konuya ilgi duyan okurlar için temel bir başvuru kaynağı niteliğindedir.